Hendrik Lorentz
Nationaal
Is nu 170 jaar...
Jarig: 18 juli 2024
voor 171e verjaardag
Hendrik Lorentz, geboren als Hendrik Antoon Lorentz te Arnhem en overleden op 4 februari 1928 te Haarlem, was een van Nederlands grootste natuurkundigen. Hendrik Lorentz studeerde wiskunde, natuurkunde en sterrenkunde aan de Rijksuniversiteit Leiden. Hendrik Lorentz was de winnaar van de Nobelprijs voor de Natuurkunde 1902. Hij ontving de Nobelprijs samen met Pieter Zeeman voor hun onderzoek naar de invloed van magnetisme op spectraallijnen: het Zeemaneffect. Lorentz deed vooral theoretisch onderzoek naar de elektromagnetische eigenschappen van materie: zijn elektronentheorie. Hij kwam tot de veronderstelling, dat de afmeting van voorwerpen beïnvloed wordt door hun snelheid (de lorentzcontractie) evenals hun massa. Ook nam hij aan dat de lichtsnelheid de hoogst mogelijke snelheid is. Daarmee legde hij de basis voor de speciale relativiteitstheorie van Albert Einstein. Lorentz was de nestor van de natuurkundigen in zijn tijd: Albert Einstein keek tegen hem op. De lorentzkracht op een stroomvoerende draad of geleider in een magneetveld is naar hem vernoemd, evenals de Lorentz-Lorenz-formule voor de brekingsindex en de lorentzverdeling uit de statistiek. Tot aan zijn dood bleef Hendrik Lorentz collega's adviseren.
Isaac Newton
Internationaal
Is nu 381 jaar...
Jarig: 04 januari 2025
voor 382e verjaardag
Sir Isaac Newton, geboren te Woolsthorpe-by-Colsterworth en overleden op 31 maart 1727 te Kensington, was een Engelse natuurkundige, wiskundige, astronoom, natuurfilosoof, alchemist en theoloog. In de wiskunde ontdekte Isaac Newton o.m. de differentiaalrekening en de integraalrekening (met Leibniz) en verder het Binomium van Newton en benaderingsmethoden. In zijn hoofdwerk Philosophiae Naturalis Principia Mathematica uit 1687 beschreef Isaac Newton o.a. de zwaartekracht en de drie wetten van Newton, waardoor hij de grondlegger van de klassieke mechanica werd. Op het gebied van optica schreef Isaac Newton het standaardwerk Opticks, vond hij de Newtontelescoop uit en ontwikkelde hij een theorie over kleuren, gebaseerd op het prisma, dat van wit licht een zichtbaar spectrum maakt. Hij bestudeerde ook de geluidssnelheid. Volgens een peiling uit 2005 beschouwden leden van de Britse Royal Society Isaac Newton als de grootste geleerde in de hele geschiedenis van de wetenschap. Anders dan Albert Einstein was Isaac Newton naast theoreticus ook een briljant experimentator.
Albert Einstein
Internationaal
Is nu 145 jaar...
Jarig: 14 maart 2025
voor 146e verjaardag
Albert Einstein, geboren in Ulm en overleden in Princeton (New Jersey), was was een Duits-Zwitsers-Amerikaanse theoretisch natuurkundige en uitvinder. Hij wordt algemeen gezien als één van de belangrijkste natuurkundigen uit de geschiedenis, naast Isaac Newton en James Clerk Maxwell. Zelf noemde hij altijd Newton als een veel belangrijker natuurkundige dan hijzelf, omdat Newton anders dan Einstein behalve theoretische ook grote experimentele ontdekkingen deed. In het dagelijks leven is de naam Einstein synoniem geworden met grote intelligentie. Albert Einstein werd vooral bekend vanwege de twee relativiteitstheorieën: de speciale relativiteitstheorie van 1905 en de algemene relativiteitstheorie van 1915 en volgende jaren, die de speciale relativiteitstheorie uitbreidt door ook plaats in te ruimen voor de zwaartekracht. Hij publiceerde meer dan 300 wetenschappelijke en meer dan 150 niet-wetenschappelijke werken. In zijn latere jaren schreef Albert Einstein uitvoerig over filosofische en politieke onderwerpen.
